โดย รศ.ดร.ต่อตระกูล ยมนาค
คฤหาสน์ริมน้ำ จันทบาวรี (Chand Bawri, Step Well) ที่สร้างยากที่สุด สร้างมาตั้งแต่กว่า 1,000ปีมาแล้ว ตั้งอยู่ที่รัฐราชสถาน ประเทศอินเดีย
บ่อน้ำ ในเมืองนี้ต้องขุดลงไปลึกถึง 19.50 เมตร จึงจะถึงน้ำใต้ดิน
ซึ่งทั่วไปทำได้โดยขุดเป็นบ่อวงกลมเล็กๆ สมัยโบราณก็ใช้อิฐก่อเป็นวงกลมก็แข็งแรงกันดินพังได้ แต่ถ้าจะขุดให้เป็นบ่อน้ำขนาดใหญ่ ที่ความลึกมากๆขนาดนี้ ในสมัยที่ยังไม่มีวัสดุคอนกรีตเสริมเหล็ก ไว้สร้างยันกันดินพังตั้งตรงๆได้ จะต้องก่ออิฐเป็นผนังเอียงลาดลงไปจนถึงระดับผิวน้ำใต้ดินแบบนี้ ผนังยังออกแบบให้มีบันไดอิฐ ที่ทั้งสวยงามและมีประโยชน์ใช้สอย ให้คนเดินลงไปได้ด้วยความชันของบันไดที่ไม่ชันมาก
นอกจากจะได้สระน้ำธรรมชาติขนาดใหญ่ สวยงามแล้ว อาคารที่สร้างอยู่ก็จะได้รับความเย็น จากสระน้ำนี้อีกด้วย
*** ทุกเช้าวันจันทร์พบกับเรื่องราวที่น่าสนใจในวงการก่อสร้าง ในชุด
“ เปิดสมองมองก่อสร้าง ”
ค้นหามานำเสนอโดยอาจารย์ต่อ
วิวมองจากอาคาร ไปทางด้านหน้า ฝั่งตรงข้าม
อาคารที่สร้างอยู่นอกจากจะได้รับความเย็น จากสระน้ำ ก็จะมีน้ำตักใช้ได้ตลอดปี
มองจากมุมสูง จะเห็นผังที่ตั้งอาคาร กับบ่อน้ำ และผนังที่ลาดชันลงไปในดิน
ภาพปัจจุบัน จะเห็นหญิงชาวบ้าน ยังสามารถเดินลงไปใช้ประโยชน์ จากสระน้ำใต้ดินนี้ได้